Vlaamse instellingen starten onderzoeksproject naar genetisch gewijzigde aardappelen
UGent, ILVO, VIB en HoGent kondigen samenwerking aan rond een onderzoeksproject naar duurzame, genetisch gewijzigde Phytophthora resistente aardappelen. Het project draait rond een tweejarige proef op de velden van ILVO met verschillende genetisch gewijzigde Phytophthora resistente lijnen, die voor het grootste deel afkomstig zijn uit een samenwerking met Wageningen University & Research. Bij de veldproef zal een programma worden opgezet waarbij belangstellenden de aardappelen zelf kunnen zien, en meer kunnen leren over duurzame Phytophthora resistentie.
Phytophthora infestans, beter bekend als ‘de aardappelziekte’ en berucht als veroorzaker van de grote hongersnood in Ierland in 1845-1847, vormt in onze streken al jarenlang de grootste bedreiging voor de aardappelteelt. Belgische landbouwers moeten steeds grotere inspanningen leveren om Phytophthora onder de knie te houden en dat kost hen jaarlijks ongeveer 55 miljoen euro. Dat is één zesde van de totale waarde van de aardappeloogst. De kosten zijn het gevolg van de toepassing van fungiciden en opbrengst- en bewaarverliezen. Men is al jaren bezig met de ontwikkeling van Phytophthora resistente rassen. Conventionele veredelingsinspanningen hebben tot op heden echter slechts enkele resistente rassen opgeleverd, die niet voor alle soorten van verwerking geschikt zijn. Er is een ingewikkeld kruisingsschema noodzakelijk dat meer dan 30 jaar in beslag neemt om vanuit wilde verwanten van de aardappel resistentiegenen in een bruikbaar ras binnen te brengen. Bovendien is op die manier slechts één resistentiegen tegelijkertijd binnen te brengen. Het is bekend dat Phytophthora gemakkelijk door enkelvoudige resistenties heen breekt.
Sinds een aantal jaren is er echter ook zicht op de ontwikkeling van duurzaam Phytophthora resistente aardappelen. In plaats van conventionele veredeling past men hier genetische modificatie toe voor het binnenbrengen van meerdere resistentiegenen tegelijkertijd. Een meervoudige resistentie is voor Phytophthora véél moeilijker te doorbreken. Het binnenbrengen van een meervoudige resistentie kan met genetische modificatie in één stap en zonder verlies van raseigenschappen worden gerealiseerd. De uiteindelijke aardappelen zijn sterk vergelijkbaar met aardappelen die op conventionele manier verkregen kunnen worden. Aan de resistentiegenen zelf wordt immers niet gesleuteld, en de uiteindelijke lijnen zijn in de meeste gevallen merkervrij. Het is alleen de manier waarop de genen binnen zijn gebracht die verschilt.
Men maakt zo genetisch gemodificeerde lijnen met daarin verschillende combinaties van resistentiegenen. Er is vandaag een twintigtal resistentiegenen beschikbaar, die allemaal afkomstig zijn uit knoldragende familieleden van de cultuuraardappel uit de Andes. Het opgestarte project heeft de bedoeling de resistentie van een aantal van die lijnen onder reële Vlaamse condities uit te testen. Met het project willen de vier partners bijdragen tot de ontwikkeling van duurzame, Phytophthora resistente aardappelen voor de Belgische landbouw. Eventueel toekomstige commerciële teelt van dergelijke aardappelen zal leiden tot een grote daling van het aantal spuitbeurten.
Voor meer informatie over Phytophthora resistente aardappelen, zie www.vib.be/phytophthora
Labels: HoGent, ILVO, Phytophthora, UGent, VIB, Wageningen University
<< Homepage